کنتراست سرد و گرم در نقاشی

کنتراست سرد و گرم

شاید عجیب به نظر برسد که با مشاهده ی رنگ، احساسی از گرما یا سرما در انسان پدید می آید اما آزمایش نشان می دهد که بین دو کارگاه که یکی یا آبی- سبز و دیگری با قرمز- نارنجی رنگ آمیزی شده، احساس ذهنی دما بین 5 تا 7 درجه اختلاف داشته است. یعنی در کارگاه آبی- سبز در 59 درجه ی فارنهایت احساس سرما می کردند در حالی که در کارگاه قرمز- نارنجی با این دما احساس سرما نمی کردند بلکه تنها وقتی که دما به 54 یا 52 درجه نزول می کرد، احساس می کردند سرد شده است.

معنای این احساس این است که آبی- سبز جریان خون را کند و قرمز- نارنجی آن را تند می کند.

همین نتیجه در آزمایشی بر روی حیوانات نیز به دست آمد. یکی از اصطبل های اسبان مسابقه به دو بخش تقسیم شد، یکی را با رنگ آبی و دیگری را با نارنجی رنگ کردند. در بخش آبی، اسب ها بلافاصله پس از دو روز آرام شدند ولی در بخش قرمز، مدتی گرم و بیقرار باقی ماندند. همچنین معلوم شد که در بخش آبی اصلا مگس وجود ندارد. ولی در بخش قرمز تعداد زیادی مگس هست.

این دو آزمایش نشان می دهد که در رنگ آمیزی فضای داخل، کنتراست سرد- گرم دخیل است. خصوصیات رنگ های سرد و گرم برای رنگ درمانی در بیمارستان ها بسیار حائز اهمیت است.

با مراجعه به دایره رنگ، مشاهده کردیم که زرد، روشن ترین رنگ و بنفش تیره ترین آنهاست. یعنی این دو رنگ، شدیدترین کنتراست تیره روشنی را دارند. در دایره رنگ، بر روی قطر عمود بر محور این دو رنگ، قرمز- نارنجی را در مقابل سبز- آبی داریم که دو قطب سرد و گرم هستند. قرمز- نارنجی، گرمترین رنگ و سبز- آبی سردترین رنگ است.

رنگ های زرد، زرد- نارنجی، نارنجی، نارنجی- قرمز، و قرمز- بنفش را رنگ های گرم و زرد- سبز، سبز، سبز- آبی، آبی، آبی- بنفش و بنفش را رنگ های سرد به حساب می آورند.

خاصیت سرد- گرم در بعضی از مفاهیم متضاد هم مصداق دارد:

سرد گرم

سایه آفتاب

شفاف مات

آرامبخش مهیج

تُنُک متراکم

آسمانی زمینی

دور نزدیک

سبک سنگین

تر خشک

این حالت های متنوع، قدرت کنتراست سد و گرم را نشان می دهد. کنتراست سرد و گرم از قدرت تاثیرهای تصویری بالایی برخوردار است. در منظره اشیا دورتر، به خاطر وجود ضخامت هوا، همیشه سردتر به نظر می رسند.

کنتراست سرد- گرم حاوی عناصری است که به نزدیکی و دوری اشاره دارند. سرد و گرم وسیله ی مهمی در تصویرسازی برای ایجاد پرسپکتیو و حجم است.