کنتراست مکمل 

 وقتی به دو رنگ مکمل می گوییم که مخلوط آنها طوسی ایجاد کند.  ترکیب دو  نور رنگی مکمل،  نور سفید به وجود می آورد.

 دو رنگ مکمل،  زوج عجیبی تشکیل می دهند.  آنها متضاد هست که هستند و در عین حال به هم نیاز دارند. وقتی این دو رنگ در کنار هم قرار می گیرند،  وضوح همدیگررا به منتها درجه خود می رسانند. هر رنگ فقط دارای یک رنگ مکمل است.  در دایره رنگی ایتن رنگ های مکمل در دو سر قطر دایره،  در مقابل هم هم قرار می گیرند.

 زوج های مکمل عبارتند از:

 زرد ، بنفش

 نارنجی،  آبی

 قرمز،  سبز

اگر این زوج های مکمل را تجزیه کنیم،  مشخص است که در هر یک از آنها،  هر سه رنگ اصلی زرد،  قرمز و بی وجود دارد:

 زرد،  بنفش=  زرد،  قرمز+  آبی

 نارنجی،  آبی=  آبی،   زرد+  قرمز

 قرمز،  سبز=  قرمز،  زرد+  آبی

 درست همانطور که مخلوط زرد،  قرمز و آبی، طوسی است،  مخلوط دو رنگ مکمل نیز ز طوسی می شود.  چشم نیاز دارد هر رنگی با مکمل خود متعادل شود شود و در صورت نبود رنگ مکمل،  بلافاصله آن را ایجاد می کند.  این اصل،  در تمام کارهای عملی با رنگ از اهمیت زیادی برخوردار است. رنگ های مکمل در صورتی که با نسبت های صحیح در کنار هم قرار بگیرند،  نمودی ثابت و ایستا پدید می آورند.

هر زوج مکمل ای ویژگی های خاص خود را دارد.  بنابراین زرد/  بنفش نه تنها کنتراست مکمل،  بلکه کنتراست شدید تیره روشنی هم دارد.

 قرمز-  نارنجی/ آبی-  سبز،  زوج مکملی هستند که شدیدترین کنتراست سرد و گرم را را نیز دارند.

 قرمز و سبز مکمل هم هستند و هر دو در حالت خالص رقص از نظر تیره روشنی برابرند. شکل های زیر طوسی حاصل از مخلوط سه زوج مکمل را نشان می دهد.  اگر ترکیب رنگ در هر نسبتی طوسی خنثی ایجاد نکرد،  معلوم می شود که آن دو رنگ مکمل هم نیستند. 

 

شکل های زیر سه مجموعه از ترکیب زوج های مکمل را نشان می دهد. درجه های رنگ با افزودن تدریجی یک رنگ به رنگ مکمل خود به دست آمده است. در وسط هر مجموعه،  طوسی خنثی به وجود آمده است.

 

منبع: کتاب هنر رنگ نوشته یوهانس ایتن، ترجمه عربعلی شروه